Science Boon Or A Curse Essay In Marathi: विज्ञान-वरदान की शाप निबंध

Science Boon Or A Curse Essay In Marathi: विज्ञान हे मानवी जीवनाचा अविभाज्य घटक आहे. त्याने आपल्या जीवनातील असंख्य गोष्टी बदलल्या आहेत. विज्ञानामुळे आजच्या जगात आपण जेवढं पुढं आलो आहोत तेवढं कधीच झालं नसतं, असं वाटतं. पण, हेच विज्ञान आपल्याला कधी कधी घातकही ठरू शकतं, हे सत्य नाकारता येत नाही. म्हणूनच विज्ञान वरदान की अभिशाप? हा प्रश्न सतत विचारात येतो.

मी एक साधा माणूस आहे, ग्रामीण भागात वाढलेला, तंत्रज्ञानाशी फार काही संबंध नव्हता. पण विज्ञानाने केलेली प्रगती प्रत्यक्ष पाहिली आहे. लहानपणी, आमच्या गावात वीजसुद्धा नव्हती. घरात दिव्याची जागा कंदिलाने घेतली होती. पण जेव्हा वीज आली, तेव्हा सगळं जगच बदलून गेलं. विजेच्या प्रकाशात रात्रीही अभ्यास करता आला, पंखा लागला, टीव्ही आला. ही सगळी विज्ञानाची देणगी आहे, असं वाटत होतं.

विज्ञानामुळे आपल्या जीवनात अनेक सोयी आल्या आहेत. औषधं आणि उपचारांसाठी आज विज्ञानावरच आपली आशा असते. पूर्वी जी रोगं माणसांचे प्राण घेत असत, त्यावर आज सहज उपचार शक्य झाले आहेत. उदाहरण म्हणून, क्षयरोग (TB), मलेरिया, पोलिओ या सारख्या रोगांवर आज लसी आणि औषधं उपलब्ध आहेत, ज्यामुळे लाखो लोकांचे प्राण वाचले आहेत. कोरोना काळात विज्ञानाच्या मदतीने लस तयार झाली आणि अनेकांचे जीव वाचले.

पण जसं काही गोष्टींनी आपला फायदा झाला आहे, तसंच काही बाबी घातकही ठरल्या आहेत. विज्ञानाचे अपवर्तन हे अपायकारकही असू शकते. उदाहरणार्थ, अण्वस्त्रं! अणुशक्तीचा वापर आपण वीज निर्मितीसाठी करतो, पण दुसरीकडे युद्धात त्याचा विध्वंसक वापर करून मानवतेला खूप नुकसानही झालं आहे. हिरोशिमा-नागासाकीच्या अणुबॉम्ब हल्ल्याचं उदाहरण घेतलं तर, विज्ञानामुळे तिथं केवळ काही सेकंदात हजारो लोकांचा बळी गेला. निसर्गाचे आणि मानवाचे कित्येक वर्षांचे नुकसान झालं.

Science A Boon Or A Curse Essay In Gujrati: વિજ્ઞાન: વરદાન કે અભિશાપ?

विज्ञानामुळे निसर्गाचा तोल बिघडू लागला आहे. वाहनं, कारखाने यांमुळे प्रदूषण वाढत आहे. जंगलं नष्ट होत आहेत. हे सगळं विज्ञानाचं अभिशाप नाही का? आपल्या गरजांसाठी आपण विज्ञानाचं दुरुपयोग करत आहोत. ग्लोबल वॉर्मिंगमुळे जगभरातील हवामान बदलतंय, नैसर्गिक आपत्ती वाढत आहेत. तंत्रज्ञानाच्या अतिरेकामुळे आपली निसर्गाशी असलेली नाळ तुटत चालली आहे. शेतकऱ्यांसाठी यंत्रांचा उपयोग फायद्याचा ठरतो, पण त्याचवेळी रासायनिक खतं, कीटकनाशकं यांच्या वापराने जमिनीची सुपीकता कमी होतेय, याचा विचार कधी आपण करतो का?

माझ्या शेजारचं एक कुटुंब शेतकरी आहे. त्यांच्या घरात विज्ञानाच्या मदतीने यंत्रं आली. सुरुवातीला सर्वांनी आनंद मानला, कारण कष्ट कमी झाले, वेळ वाचू लागला. पण त्याच वेळी रासायनिक खतं वापरल्यामुळे काही वर्षांतच त्यांच्या जमिनीची उत्पादकता कमी झाली. शेतात पूर्वीसारखी पिकं येईनाशी झाली. निसर्गाचा आणि विज्ञानाचा असा संघर्ष पाहून मन विषण्ण होतं.

Science Boon Or A Curse Essay In Marathi: Viddyan Vardan Ki Shaap,विज्ञान-वरदान की शाप निबंध

आणखी एक मोठी समस्या म्हणजे विज्ञानाच्या नावाखाली माणसाच्या खाजगी जीवनात होणारा हस्तक्षेप. इंटरनेट, मोबाइल फोन हे जीवनाचा अविभाज्य भाग बनले आहेत. सुरुवातीला वाटलं, की विज्ञानाने आपण सगळं जग हातात आणलं आहे. पण हळूहळू लक्षात येतंय की, विज्ञानाच्या या साधनांनी आपल्या मानसिक शांतीवर घाला घातला आहे. मोबाइलच्या सततच्या वापराने संवादाची संस्कृती हरवली आहे. प्रत्येकजण मोबाइलमध्ये गुंग झालेला असतो, एकमेकांशी बोलायलाही वेळ नाही. विज्ञानाने जोडलेलं जग खरोखरच खूप एकाकी आणि कृत्रिम बनलं आहे.

अर्थात, विज्ञानाला पूर्णतः अभिशाप म्हणणं चुकीचं ठरेल. त्याचे फायदे अमूल्य आहेत. विज्ञानाच्या मदतीने आपण अनेक समस्या सोडवू शकतो. पण हे वरदान टिकवायचं असेल तर आपल्याला विज्ञानाचा वापर योग्य पद्धतीने आणि विचारपूर्वक करावा लागेल. निसर्गाचे नियम मोडून आपल्याला विकास साधता येणार नाही. विज्ञानाच्या मदतीने आपण निसर्गाशी सुसंगत कसं राहू शकतो, याचा विचार करायला हवा.

आज विज्ञानाचं वरदान आहे, पण भविष्यात ते अभिशाप ठरू नये, यासाठी आपल्याला योग्य धोरणं आखावी लागतील. विज्ञानाच्या प्रत्येक प्रगतीमागे माणसाचं भलं हे उद्दिष्ट ठेवलं पाहिजे. अन्यथा, विज्ञानाचे फायदे अधिक न पाहता, त्याचे दुष्परिणामच आपल्या जीवनावर प्रभाव टाकतील.

Conclusion: Science Boon Or A Curse Essay In Marathi

शेवटी, विज्ञान हे एक साधन आहे. त्याचा वापर कसा करायचा, हे आपल्यावरच अवलंबून आहे. योग्य हातांमध्ये असलं तर विज्ञान वरदान ठरू शकतं, पण त्याचं अतिरेकी आणि विचारशून्य वापर केला तर ते एक अभिशापही ठरू शकतं.विज्ञानाचा प्रवास आपल्या जीवनाला क्रांतिकारी वळण देणारा ठरला आहे, हे नक्की. विज्ञानाने दिलेल्या असंख्य शोधांनी माणसाचं जगणं सोपं, सुखकर आणि समृद्ध केलं आहे. पण प्रत्येक नाण्याच्या दोन बाजू असतात, तसंच विज्ञानाचंही आहे. आज विज्ञान आपल्याला वरदान वाटतं, पण कधी कधी त्याच्या काही बाजूंमुळे असं वाटतं की हेच विज्ञान आपल्यासाठी अभिशाप ठरतंय.